Validatie en bruikbaarheid SWAP

De Shedler-Westen Assessment Procedure (SWAP) is een methode waarmee psychologen en psychiaters hun (klinische) indruk van persoonlijkheidsstoornissen bij mensen kunnen systematiseren en toetsen.

Het onderzoek van het NIFP richt zich op de betrouwbaarheid, validiteit en bruikbaarheid van deze methode, bij mensen die verdacht worden van een misdrijf. De relevantie hiervan is dat de beoordeling van persoonlijkheidsstoornissen (van belang in het kader van uitspraken over de persoonlijkheidsontwikkeling van verdachten) in een forensische populatie gecompliceerd is.

Uit onderzoek blijkt namelijk dat zelfrapportagevragenlijsten slechts beperkt bruikbaar zijn en dat de indruk op basis van gespreksgegevens en contactindrukken kwetsbaar is voor subjectieve vertekeningen.
Het instrumentarium van de gedragsdeskundige verdient derhalve uitbreiding.

De SWAP is daarvoor een geschikte optie. Dit instrument is namelijk niet gebaseerd op zelfrapportage, maar systematiseert het klinisch oordeel.

Bovendien doet het recht aan diverse forensisch relevante aspecten van persoonlijkheidsstoornissen (daarbij bijvoorbeeld te denken aan specifieke afweermechanismen waarmee mensen spanningen reguleren) die niet of onvoldoende meegenomen worden in bestaande instrumenten.

Het NIFP voert een serie van onderzoeken uit naar de waarde van dit instrument voor forensisch psychiatrische en psychologische beoordelingen, onder meer gericht op de sensitiviteit van het instrument en de voorspellende waarde ervan bij forensische risicotaxatie. De eerste resultaten zijn inmiddels ingediend voor publicatie.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door Paul Smits en Maaike Kempes, in samenwerking met onderzoekers van de Radboud Universiteit. Zij onderzoeken de psychometrische eigenschappen van de SWAP in de context van de geestelijke gezondheidszorg.

Geschatte looptijd: 2020-2021
Onderzoekers: Maaike Kempes, Paul Smits
Samenwerking: Jos Egger, Paul van der Heijden, Kim Lie Sam Foek-Rambelje (Radboud Universiteit)