Binnen dit onderzoek verzamelen we alle uitspraken van tuchtrechters over pro Justitia rapporteurs en hun rapporten van de afgelopen jaren. Pro Justitia rapporteurs zijn psychiaters en/of klinische of GZ-psychologen die rapporteren over verdachten en veroordeelden.
Soms komt het voor dat een verdachte of veroordeelde over wie een rapportage is opgesteld ontevreden is over het rapport of over de manier waarop hij door de rapporteur is behandeld. Hij kan dan altijd contact opnemen met het NIFP om in gesprek te gaan.
Ook is het mogelijk om bij het NIFP een klacht in te dienen. Daarnaast is het mogelijk om bij de tuchtcolleges voor de gezondheidszorg een klacht in te dienen. Deze klacht wordt vervolgens behandeld en beoordeeld door de tuchtrechter. Een tuchtzaak is voor zowel de klager als voor de rapporteur die wordt aangeklaagd (de verweerder) een heel intensief proces.
Huidig wetenschappelijk onderzoek
Het NIFP wil graag meer zicht krijgen op de tuchtzaken die lopen en daarom is dit onderzoek gestart. De verzamelde uitspraken zijn openbaar toegankelijk middels de websites van de tuchtcolleges. Het onderzoek kent twee doelen:
- Inzicht krijgen in de onderwerpen en thema’s waar de uitspraken over gaan: wat kunnen we leren als NIFP en hoe kunnen we onze rapporteurs beter voorlichten over hoe ze met bepaalde rechten en plichten moeten omgaan in het rapportageproces?
- Een realistisch beeld krijgen van de aantallen en de gevolgen van tuchtrechtprocedures: hoe vaak komt het voor dat een rapporteur wordt aangeklaagd en wat zijn dan de consequenties?
Sommige rapporteurs zijn bang dat de kans dat er tegen hen geklaagd wordt heel groot is. Bijvoorbeeld omdat een onderzochte het niet eens is met het advies. Terwijl het onderzoek wel goed en zorgvuldig is gedaan. Onze eerste bevindingen laten zien dat de kans dat een klacht bij de tuchtrechter wordt ingediend niet groot is. En als er een klacht wordt ingediend dan oordeelt de tuchtrechter vaak dat de klacht ongegrond is. Natuurlijk komt het ook voor dat de tuchtrechter klachten wel gegrond acht. Het NIFP zet zich er dan voor in om te verbeteren en – indien nodig – nieuw beleid te formuleren.
Wet BIG en tuchtzaken
Alle rapporteurs beschikken over een BIG registratie. Dat betekent dat zij een beschermde titel hebben en dat in een centraal register is geregistreerd dat zij zich psychiater of klinisch psycholoog of GZ-psycholoog mogen noemen. Het doel van de Wet BIG is om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van onze gezondheidszorg hoog is en blijft. De Wet BIG beschermt patiënten tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen van zorgverleners. Tegen mensen met een BIG-registratie kan een klacht worden ingediend die vervolgens wordt behandeld en beoordeeld door de tuchtrechter. Als de klacht terecht is, kan de tuchtrechter tot een gegrondverklaring komen en maatregelen nemen.
Het NIFP organiseert bijeenkomsten voor rapporteurs om hen voor te lichten. Het NIFP doet ook – samen met het NRGD – veel moeite om leden van de tuchtcolleges te informeren over de bijzonderheden rondom het forensisch rapporteren. Zodat de rechters en de andere deelnemers van het tuchtcollege goed weten wat de eisen zijn die gesteld worden aan forensische rapportage.
Wie en wanneer
Onderzoeker: Merel Prinsen.
Periode onderzoek: doorlopend.
Publicatie: Prinsen, M. & Roelofs, L. (2023). De pro-Justitiarapportage en de tuchtrechter. Expertise en Recht, 2, 31-38.